François Sabado – 19-21 Kasım 2009 tarihlerinde Karakas’ta düzenlenen sol partilerin katıldığı bir uluslararası toplantıda Chavez, sol partileri ve toplumsal hareketleri bir araya getirecek bir Beşinci Sosyalist Enternasyonal çağrısında bulundu. Venezüela Birleşik Sosyalist Partisi başkanına göre Beşinci Enternasyonal “halkların gezegeni kurtarma mücadelelerini birleştirecek bir araç” olmak zorunda. Siyasi gündemi, kapitalist sistemin topyekün krizinin belirlediği bir dünyada bu altı çizilmeye değer bir noktadır.

Enternasyonal sorununu ortaya atan liderler ve partiler ağaçta yetişmezler. Bu Chavez’in çağrısının birinci önemli noktasıdır.

Bu çağrıya, kapitalist krizin finansal ve bankalarla ilgili boyutlarının dışında sistemik karakterini ortaya koyan ve 21. yüzyıl sosyalizmi perspektifini tekrar yineleyen bir deklarasyon eşlik etti. Deklarasyonda, ABD yönetimi ve Latin Amerikan sağı tarafından yürütülen yeni emperyalist saldırıya karşı acil seferberlik çağrısında bulunuldu.

Bu çağrıya göre, halkların toplumsal ve siyasi hakları için yürüttüğü mücadelelerle dayanışmayı ön plana çıkaracak, Kolombiya’daki yeni ABD üslerine karşı çıkacak ve özellikle yeni diktatoryal rejime karşı Honduras halkının yürüttüğü mücadeleyi destekleyecek geniş bir anti-emperyalist dünya cephesi inşa edilebilir.

Emperyalistlerin halkların mücadelesiyle karşı karşıya geleceği bir güç denemesi karşısında, böylesi bir dünya cephesi, sadece Latin Amerika’da değil bütün dünyada egemen sınıfların gücüne karşı savaşmak için bir araç olabilir.

Küba devrimi, Bolivarcı devrim, Bolivya ve Ekvador’daki deneyimlerlerle dayanışma içerisinde, kendimizi emperyalist saldırılara karşı ortak mücadeleye tamamen adamaya ve dünya anti-emperyalist cephesindeki yerimizi almaya hazırız.

Yeni bir Enternasyonalin kurulması süreci de bu çerçevede düşünülebilir. Chavez Beşinci Sosyalist Enternasyonalin kurulması çağrısında bulunuyor. Bu, yeni bir Enternasyonal tartışmasını tekrar gündeme getiriyor. Chavez, Beşinci Enternasyonalin inşa edilmesini Dördüncü Enternasyonalin devamı olarak ele alıyor. Birçok defa ifade ettiğimiz gibi, içerikte yakınlaştığımız müddetçe etiketin bir önemi yok. Ne var ki, yeni bir Enternasyonalin kurulması, bütün katılımcılarla birlikte yürütülecek geniş bir tartışma temelinde yükselmesi gereken; bir programı, politikaları ve bir örgütü kapsayan bütünlüklü bir süreçtir.
Gerçekten de, çeşitli devrimci akımlar arasındaki farklılıkların “durumlar ve görevlerin ortak biçimde kavranması” temelinde aşılabileceği yeni bir tarihsel dönemdeyiz. Bu açıdan bakıldığında, sorun değişik akımların tarihsel bilançolarını çıkarmak değildir. Fakat geçmişin trajedilerini ve hatalarını tekrarlamamak için Stalinizmden ve sosyal demokrasiden çıkarılan dersleri birlikte öğrenmek hayatidir.

Her parti, her örgüt, her akım ve her militan bu tartışmaya katkı sunmak durumundadır. Dördüncü Enternasyonal’in, birçok fırsatta dile getirdiği önerileri şöyle özetlenebilir:

Halkın talepleri ve toplumsal ihtiyaçlardan başlayan, yeni bir bölüşümü ve ekonominin anahtar sektörlerinin kamusallaştırılmasını öneren, toplumun devrimci dönüşümünün önünü açacak anti-emperyalist ve anti-kapitalist bir acil talepler programı.

Hükümetler ve kapitalist sınıfların saldırılarına karşı bütün örgütler, akımlar ve militanların eylem birliği.

Toplumsal hareketler ve sendikal örgütlerin partiler ve devletlerden bağımsızlığı.

Emperyalist güçlere karşı halkların verdiği mücadeleyle dayanışma.

Bütün ezilme biçimlerine karşı savaşmak ve kadınlar, LGBTT bireyler, gençler ve göçmenlerin haklarını savunmak.

Temel toplumsal ve ekolojik talepleri karşılayan; kitlelerin seferberliği ve ekonominin temel sektörleri üzerindeki kontrolleri üzerine kurulu işçi ve ezilen sınıfların hükümetleri için mücade. Bu perspektifin anlamı merkez sol veya sosyal demokrat partilerle birlikte, devleti ve kapitalist ekonomiyi yöneten hükümetlere katılmamaktır.

Kapitalizmi yıkma perspektifinde halkların özözgürleşme ve özörgütlenmelerinin temel karakteri.

Toplumsal ihtiyaçların karşılanması ile ekosisteme saygı ve dengesini birbirinden ayırmayan bir ekososyalist proje. Bu anlamda, Güney Amerika’nın yerli halklarından ve onların doğayla ilişkilerinden öğrenecek çok şeyimiz bulunmakta.

Bir toplum projesi olarak sosyalist demokrasi: Özyönetime dayalı ekonomi, demokrasi, partiler ve toplumsal hareketlerde çoğulculuk.

Yukarıdakiler, bütün anti-kapitalistleri uluslararası düzeyde biraraya getirecek yolda ilerlemek için yapılması gereken tartışmanın bazı başlıklarını oluşturuyor. Bunlar, yeni bir Enternasyonalin kurulması sürecinde savunacağımız temel fikirlerdir.

Son olarak, Chavez’in Beşinci Enternasyonal çağrısı, sosyal demokrat örgütlerin oluşturduğu ve Meksika’dan PRI ile Brezilya’dan PT’nin de üyesi olduğu İkinci (Sosyalist) Enternasyonal’den bağımsız yeni bir Enternasyonal öngörmesi noktasında desteği hak ediyor. Fakat, yeni bir Enternasyonalin kurulmasıyla ilgili bir sorunu netleştirmekte fayda var, bu da siyasi bir proje geliştirmeyle devlet politikaları arasındaki farktır. Anti-emperyalist hükümetleri olan devletlerle ekonomik ve ticari anlaşmalar yapmak, aralarında gerici rejimlerin de bulunduğu diğer devletlerle bu anlaşmaları devam ettirmek veya belirli ülkelere yönelik emperyalist saldırılara karşı çıkmak ayrı bir şey; Çin Komünist Partisi veya İran İslam Cumhuriyeti gibi rejimlere siyasi destek vermek apayrı birşeydir. Beşinci Enternasyonal Projesi hiçbir biçimde bu rejimlerle ilişkilenemez.
Bu çağrı, Bolivarcı devrimle dayanışmadan ayrı düşünülemeyecek bir biçimde, yeni bir enternasyonal tartışmasının koşullarını yaratmaktadır. Bu anlayışla Dördüncü Enternasyonal, onun örgütleri ve militanlarının cevabı “biz de varız” olacaktır.

 

François Sabado, Dördüncü Enternasyonal Yürütme Kurulu üyesi ve Yeni Antikapitalist Parti (NPA, Fransa) aktivistidir. Uzun yıllar Devrimci Komünist Birlik (LCR) ulusal liderliğinde yer almıştır.

Çeviren: Nurcan Turan